Türkler Hakkında

[OqnStyLé]

Türk halklarının günümüzdeki dağılımı

Türk Halkları (İng: Turkic Peoples, Alm: Türkvölker) Avrasya'da geniş bir coğrafyaya dağınık olarak yaşayan ve Türk Dilleri ailesine mensup çeşitli dil ve lehçeleri konuşan halk grubudur. Bazı tarihsel ve kültürel ortaklıklara sahiplerdir.
Türk Dilleri, Altay Dilleri ailesinin bir alt kolunu oluşturur. Türk halklarının büyük bir çoğunluğu 10. yüzyıldan itibaren İslam dinini kabul etmiştir. Ancak Gagauzlar, Çuvaşlar ve Sahalar gibi Hıristiyanlığın Ortodoks koluna mensup olan, Altaylar gibi geleneksel çoktanrılı dinlerini sürdüren Türk toplulukları da vardır.
19. yüzyıldan itibaren Türk kavimlerinin ortaklıklarını vurgulayan siyasi ve kültürel düşüncenin adı Türkçülük'tür. Türk halklarının dilleri, kültürleri ve tarihi ile meşgul olan bilim dalının adı Türkoloji'dir.

Türk halklarının sıralanması: Türk halkları, birbirlerine akrabağlıklarına göre sıralanmışlardır.


Türk halklarının dağılımı

Tarihi Türk halkları ve boyları

Afşarlar ya da Avşarlar
Ağaçeri
Hazarlar ya da Kazarlar
Göktürkler (ya da: Kök-Turuk ve ya Kök-Türkler; 5S52 yılından sonra)
Hunno-Bulgarlar: Bugünün Bulgaristan-Bulgarları lavlarla karışmış Türklerin torunlarıdır, ama kendilerini islav olarak görürler. Bulgarların ilk Kağanları Türkçe konuşurdu (Bulgar-Türkçesi).

Kanglılar
Karahanlılar
Kara Kıtaylılar
Karaçaylar
Karluklar
Kayılar
Keraitler
Kerul-Tatarları
Kimekler ya da Kımaklar
Kınıklar
Yenisey-Kırgızları
Kutrigurlar
Polovzlar ve Kumanlar (Romanya'da yaşayan ve macarca konuşan Székler Kumanların torunları olarak görülebilir.
Merkitler
Naymanlar
Oğuzlar
Sekiz-Oğuzlar
Dokuz-Oğuzlar
Otuz-Oğuzlar
Toguz-Oğuzlar
Üç-Oğuzlar
Ogurlar
Onogurlar
On-Oklar
Osmanlılar: Osman I. tarafından 1288–1326 yıllarında, Osmanlı Devletindeki Türk boylarının birleşmesinden türeyen Halk.
Peçenekler
Sabirler
Şa-t'o halkı
Karakoyunlular
Selçuklular
Tabgaçlar
Tarduşlar
Tohsiler
Tölösler
Çigiller
Türgişler
Utrigurlar
Uz halkı
Akkoyunlular
Yağmarlar
Günümüzün modern Türk halkları

Türkiye Türkleri
Acar-Türkleri
Afşarlar
Azerbaycan Türkleri
Balkarlar
Başkırtlar
Kareerler ya da Karaimler
Karakalpaklar
Karaçaylar
Kazaklar ya da Kazak-Kırgızları
Kırgızlar ya da Kara-Kırgızlar
Kırımçaklar (musevi Türk halkı)
Kırım-Tatarları ya da Kırım-Türkleri
Kumıklar ya da Kumükler
Meşetler
Nogaylar ya da Nogay-Tatarları
Salarlar
Sibirya Türkleri
Altaylar ya da Dağ-Oyratları
Hakaslar
Dolganlar
Yakutlar ya da Saka (çoğunluğu Hıristiyan-Ortodoks)
Şorlar
Teloytlar
Tuvinler ya da Uryangkay (çoğunluğu lamaistdir)
Tofalar ya da Karagaslar
Tatarlar
Çuvaşlar (hristiyan-ortodoks)
Tahtacılar (Alevi Türkler)
Yörük-Türkmenleri (göçebe Türk halkı)
Balkan-Türkleri
Manav Türkleri (yerleşmiş Türk halkı)
Batıtrakya-Türkleri
Bulgaristan-Türkleri
Gagavuzlar (Hristiyan-Ortodoks)
Karamanlılar (Hristiyan-Ortodoks)
Yunan-asıllı Türkçe konuşan halklar:
Girit-Türkleri (etnik olarak Yunanlar, 1923'de müslüman oldukları için Giritden sürüldüler)
Urumlar (Greko-Tatarları diye adlandırılan özünde Türk olan halk)
Türkmenler (Doğu-Oğuzları'da denir)
Uygurlar ya da Doğu-Çagataylar
Yugurlar'in bir kısımı
Özbekler ya da Batı-Çagataylar
Halaçlar ya da Kalajlar
Kıbrıs-Türkleri
Kürmançlar
Soraniler
Zazalar
Goraniler
Nusayriler
Son 5 grup, zamanla asimile olmuş ve olmakta olan Türklerdir. Kürmanç, Sorani, Gorani ve Zazalar İranlaşmıştır, Nusayrilerse Araplaşmaktadır. Fakat bütün tarihi ve bilimsel veriler bu toplulukların Türk ırkından olduklarını göstermektedir.

Küçük Türk grupları

Biltirler
Kamasinler
Zagajlar
Çulımlar
Kaçalar
Hojballar
Kızıllar
Coğrafi dağılım
Günümüzde Türk halklarının toplam nüfusu 150 ila 170 milyon dolayındadır. Türkiye Türkleri bu toplamın yarıya yakın bir bölümünü oluştururlar. Türk dillerini ikinci dil olarak konuşanların sayısı 30 ila 50 milyon arasında tahmin edilmektedir.
Sovyetler Birliğine dahil olan cumhuriyetlerin bağımsızlıklarını kazanmasıyla birlikte, Türk dillerini egemen ve resmi dil olarak kabul eden devletlerin sayısı altıya çıkmıştır. Bu ülkeler Türkiye, Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkmenistan'dır. Türkiye tarafından bağımsız bir ülke olarak tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin dili de Türkçedir.
Yukarıdaki ülkelerden başka, Rusya, İran, Çin, Tacikistan ve Afganistan'da Türk dilleri konuşan azınlıklar önemli bir sayı tutarlar. Osmanlı İmparatorluğu'nun yayılma alanında bulunan Yunanistan, Bulgaristan, Makedonya ve Irak'ta Türkçe konuşan azınlıklar bulunur. Ayrıca modern dönemdeki işçi göçleri sonucunda, Almanya, Holanda, Fransa ve İsveç gibi Avrupa ülkelerinde önemli Türk toplulukları oluşmuştur.
Aşağıda çeşitli Türk dillerini anadili olarak konuşan toplulukların yerleşim alanları ve yaklaşık nüfusları gösterilmiştir.